Skip to content
Mynd â’r frwydr yn erbyn gwastraff bwyd allan i’r caeau
Mynd â’r frwydr yn erbyn gwastraff bwyd allan i’r caeau
Dyma Phil Holtam, cydlynydd lloffa yn Feedback, Sussex, i ddweud wrthyn ni beth yn union mae ‘lloffa’ yn ei olygu.
Nid aberth bach ydi rhoi’ch bore Sadwrn dros yr haf i roi sylw i wastraff bwyd ar ffermydd, yn enwedig pan mae’n cynnwys gwaith caled yn yr haul. Ond dyna’n union wnaeth 45 o wirfoddolwyr hael ar ôl ymuno â chynhaeaf corn melys rhwydwaith lloffa Sussex. Mae diwrnod yn lloffa, sef gair arall am gasglu mewn gwirionedd, yn ddiwrnod hwyliog allan yng nghefn gwlad – dyma beth fuon ni’n ei wneud.
Mae Mark Stroude o fferm Culver wedi cynnal digwyddiadau lloffa o’r blaen. Fferm corn melys Culver yw un o’r ffermydd tyfu corn mwyaf yn y wlad, gan gynhyrchu degau ar filiynau o dywysennau bob blwyddyn. Pan fydd llai o alw a’r cynhyrchu’n dal i fynd o nerth i nerth, mae’n anodd i brynwyr Mark gyfateb faint mae ei fferm yn ei dyfu, a dyma ble mae rhwydwaith lloffa Feedback yn bwysig.
Mae Feedback yn un o bartneriaid prosiect Our Bright Future. Maen nhw’n gweithio gyda Foodcycle i gyflwyno prosiect O’r Fferm i’r Fforc, sy’n lloffa bwyd dros ben i ddarparu prydau bwyd cymunedol.
Mae’r lloffwyr brwd yn mynd ati i weithio gan gynaeafu’r corn i hen sachau tatws. Gan ddilyn cyngor Mark, cafodd y corn ei loffa res wrth res a gadawyd arwyddion ar gyfer y peirianwyr cynaeafu ynghylch beth roeddem wedi’i ddewis. Cawsom seibiant am ginio hyfryd mewn cae cyfagos, a oedd yn cynnwys ambell dywysen amrwd o gorn.
Roedd llawer o wirfoddolwyr ifanc wedi dod ac, yn eu plith, roedd dwy ffrind, Hannah a Zoe. Dywedodd Hannah ei bod wir wedi mwynhau “achub cymaint o fwyd rhag cael ei wastraffu a hefyd cyfarfod llawer o bobl ddiddorol mewn cae heulog!” a “dod i ddeall faint o fwyd sy’n cael ei wastraffu ar ffermydd”. Dywedodd Zoe mai ei hoff beth hi oedd “cyfarfod cymaint o amrywiaeth o bobl a chael diwrnod cynhyrchiol a phrysur”.
Roedd sesiwn lloffa’r prynhawn yn cynnwys ymdrechion cludo dewr. Dywedodd Farhad, 17 oed o Southwick: “Fe wnes i wir fwynhau casglu’r corn melys. Mae’n neis bod gyda phobl eraill a chydweithio. Dyma’r tro cyntaf i mi wneud hyn yn y DU. Yn Afghanistan roedden ni’n arfer gwneud pethau tebyg. Dydyn ni ddim eisiau gwastraffu’r bwyd oherwydd mae’n blasu’n dda a does gan rai pobl ddim digon”.
Tua 3pm cyrhaeddodd fan o UK Harvest, menter dosbarthu gwastraff bwyd yn Chichester, i gasglu 200kg o gorn melys. Cafodd y rhan fwyaf o’r cynnyrch lloffa ei roi ar balets i’w gasglu gan FareShare UK a FareShare Sussex. Cafodd tua 5,030kg o gorn melys ei gynaeafu i gyd, sy’n cyfateb i fwy na 60,000 o ddognau unigol. Cafodd ei ddosbarthu i leoliadau ym mhob cwr o’r wlad, lle bydd yn cael ei ailddosbarthu i gannoedd o hosteli digartref, canolfannau adsefydlu ar ôl defnyddio cyffuriau, llochesi i ferched, clybiau brecwast ac elusennau eraill sy’n helpu pobl mewn angen.
Diolch enfawr i’r holl wirfoddolwyr am eu gwaith caled – ’fydden ni ddim wedi gallu gwneud hyn heb eich help chi. Os hoffech chi ymuno â ni ar gyfer digwyddiad lloffa, cofrestrwch i fod ar ein rhestr lloffa. Gobeithio y gwelwn ni chi yn y caeau!
Mwy o wybodaeth am y prosiect From Farm to Fork yma.